KASSAK Komisyonu Başkanımız Sayın Salih Kurt’un yaptığı araştırmalar neticesinde Türkiye’nin bölünmez bütünlüğüne doğrudan müdahale olarak bölücülük faaliyetleri içeren ikizler sözleşmesinin içeriği ve iptali konusundaki hususlar yer almaktadır.
Bu makale de, Türiye’nin 15 Ağustos 2000 tarihinde New York’ta imzaladığı ve 4 Haziran 2003 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen “İkiz Sözleşmeler” olarak bilinen bir anlaşmanın acil iptali için çağrı niteliğinde resmi bir bildiriyi özetlemektedir. Bildiride, sözleşmenin içeriği ve etkileriyle ilgili detayları aşağıda verilmektedir.
Nedir bu kamuoyunda ikizler yasası olarak bilinen ikiz sözleşmesi ?
2 Ekim 1992 tarihli ve 21364 Sayılı Resmi Gazete’de; 3839-3841 sayılı Kanunlar ile 92-40836 sayılı karara göre,
TÜRKİYE AVRUPA’NIN ÖZERKLİK ŞARTINI YERİNE GETİRME KARARIDIR.
TARİHİ GÖREVE DAVET SALİH KURT
SÖZLEŞMEDE ONAYI BULUNAN ÜLKELER VE YETKİLİLERİ
Madde 17 Çekilme
1 -Herhangi bir Taraf, kendisi bakımından bu Şart’ın yürürlüğe girişini izleyen beş yıllık bir sürenin geçmesinden sonra, bu Şart’tan çekilebilir. Bu durumlarda, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine altı ay önce bildirimde bulunulacaktır. Bu tür çekilmeler, Taraf Devlet sa yısının dörtten az olmaması koşuluyla diğer Taraf Devletler bakımından Şart’ın geçerliliğini etkilemeyecektir.
2 -Yukarıda paragrafta belirlenen hükümler çerçevesinde herhangi bir Taraf Devlet, 12. maddenin 1. paragrafında öngörülen sayı ve tipteki paragraflarla bağlı olduğu sürece, Şart’ın I. Bölümünün herhangi bir paragrafından çekilebilir. Herhangi bir Taraf Devlet bir paragraf – dan çekilerek 12. maddenin 1. paragrafının gereğini karşılamayan bir duruma geliyorsa, Şart’ın kendisinden de çekilmiş sayılacaktır.
Madde 18 Bildirimler
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri :
a) Her imzalamayı;
b) Tüm onay, kabul veya tasvip belgelerinin tevdiini;
c) Bu Şart’ın 15. madde hükümlerine göre her yürürlüğe giriş tarihini;
d) 12. Maddenin 2. ve 3. paragraflarının hükümlerinin uygulanması çerçevesinde alı
nan her bildirimin;
e) 13. Maddenin hükümlerinin uygulanması çerçevesinde alınan her bildirimi;
f) Bu Şart’a ilişkin diğer herhangi bir işlem, bildirim veya yazışmayı
Avrupa Konseyi üyesi Devletlere bildirecektir.
Yukarıdaki hükümleri kabul zımnında gereği gibi yetkili kılınmış aşağıda imzaları bulunanlar işbu şart’ı imzalamışlardır.
Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanacak işbu Sözleşme, İngilizce ve Fransızca olarak
ve her iki metin de aynı derecede geçerli olmak üzere, tek nüsha halinde 15 Ekim 1985 tarihin de Strasbourg’da düzenlenmiştir. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Avrupa Konseyi üyesi Devletlerin herbirine bu Şart’ın aslına uygun suretlerini iletecektir.
Avusturya Cumhuriyeti Hükümeti Adına G. KNITEL
Belçika Krallığı Hükümeti Adına Jan R. VANDEN BLOOCK
Kıbrıs Cumhuriyeti Hükümeti Adına
Danimarka Krallığı Hükümeti Adına Erling V. OUAADE
Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Adına Henri OURMET
Federal Almanya Cumhuriyeti Adına
Günter KNACKSTEDT Horst WAFFENSCHMIDT
Yunanistan Cumhuriyeti Hükümeti Adına Agamemnon KOUTSOGIORGAS
İzlanda Cumhuriyeti Hükümeti Adına İrlanda Hükümeti Adına
İtalya Cumhuriyeti Hükümeti Adına Oscar L. SCALFARO
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa : 6
3 Ekim 1992 — Sayı : 21364 RESMÎ GAZETE Sayfa : 7 Lihtenştayn Prensliği Hükümeti Adına
Nicolas de LIECHTENSTEIN
Lüksemburg Büyük Dukalığı Hükümeti Adına Jean SPAUTZ
Malta Hükümeti Adına
Hollanda Krallığı Hükümeti Adına
Norveç Krallığı Hükümeti Adına
Portekiz Cumhuriyeti Hükümeti Adına Joao PEREIRA BASTOS
ispanya Krallığı Hükümeti Adına Felix PONS IRAZAZABAL
isveç Krallığı Hükümeti Adına
isviçre Konfederasyonu Hükümeti Adına
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Adına
Büyük Britanya ve Kuzey irlanda Birleşik Krallığı Hükümeti Adına”
Yerel Düzeydeki Sorumlulukların Kullanılma Koşullan
1 -Yerel düzeyde seçilmiş temsilcilerin görev koşullan görevlerin serbestçe yerine ger tirilmesi olanağını sağlayabilmelidir.
2 -Görev koşulları sözkonusu görevin yürütülmesi sırasında yapılacak masrafların uy gun biçimde mali tazminiyle birlikte, uygunsa, kazanç kaybının tazminine veya yapılan işin karşılığında ücret ve buna tekabül eden sosyal sigorta primlerinin ödenmesine olanak sağlaya çaktır.
3 -Yerel olarak seçilmiş kişilerin görevleriyle bağdaşmayacak işlev ve faaliyetler ka nunla veya temel hukuki ilkelere göre belirlenir.
Madde 8
Yerel Makamların Faaliyetlerinin İdarî Denetimi
1-Yerel makamların her türlü idari denetimi ancak kanunla veya anayasa île belir lenmiş durumlarda ve yöntemlerle gerçekleştirilebilir.
2-Yerel makamların faaliyetlerinin idarî denetimi normal olarak sadece kanunla ve anayasal ilkelerle uygunluk sağlamak amacıyla yapılacaktır. Bununla beraber, üst-makamlar yerel makamları yetkili kıldıklan işlerin gereğine göre yapılıp yapılmadığını idarî denetime ta bi tutabileceklerdir.
3- Yerel makamların idari denetimi, denetleyen makamın müdahalesinin korunması amaçlanan çıkarların önemiyle orantılı olarak sınırlandırılmasını sağlayacak biçimde yapıl malıdır.
YÜRÜTME VE İDARI BÖLÜMÜ SAYISI:3
RESMİ GAZETE 3 Ekim 1992 — Sayı ; 21364
Madde 9 Yerel Makamların Malî Kaynakları
1-Ulusal ekonomik politika çerçevesinde, yerel makamlara kendi yetkileri dahilinde serbestçe kullanabilecekleri yeterli malî kaynaklar sağlanacaktır.
2 -Yerel makamların malî kaynakları anayasa ve kanunla belirlenen sorumluluklarla orantılı olacaktır.
3-Yerel makamların malî kaynaklarının en azından bir bölümü oranlarını kendileri nin kanunun koyduğu sınırlar dahilinde belirleyebilecekleri yerel vergi ve harçlardan sağlana caktır.
4-Yerel makamlara sağlanan kaynakların dayandığı malî sistemler, görevin yürütül mesi için gereken harcamalardaki gerçek artışların mümkün olduğunca izlenebilmesine ola nak tanımaya yetecek ölçüde çeşitlilik arzetmeli ve esneklik taşımalıdır.
5-Malî bakımdan daha zayıf olan yerel makamların korunması, potansiyel malî kay nakların ve karşılanması gereken malî yükün eşitsiz dağılımının etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik malî eşitleme yöntemlerinin veya buna eş önlemlerin alınmasını gerektirir. Bu yön temler ve önlemler yerel makamların kendi sorumluluk alanlarında kullanabilecekleri takdir hakkını azaltmayacaktır.
6-Yeniden dağıtılan kaynakların yerel makamlara tahsisinin nasıl yapılacağı konu sunda, kendilerine uygun bir biçimde danışılacaktır.
7-Mümkün olduğu ölçüde, yerel makamlara yapılan hibeler belli projelerin finans manına tahsis edilme koşulu taşımayacaktır. Hibe verilmesi yerel makamların kendi yetki alanları içinde kendi politikalarına ilişkin olarak takdir hakkı kullanmadaki temel özgürlüklerine ha lel getirmeyecektir.
8 — Yerel makamlar sermaye yatırımlarının finansmanı için kanunla belirlenen sınır lar içerisinde ulusal serm aye piyasasına girebileceklerdir.
Madde 10
Yerel Makamların Birlik Kurma ve Birliklere Katılma Hakkı
1-Yerel makamlar yetkilerini kutlanırken, prtak ilgi alanlarındaki görevlerini yerine getirebilmek amacıyla, başka yerel makamlarla işbirliği yapabilecekler ve kanunlar çerçeve sinde birlikler kurabileceklerdir.
2-Her Devlet, yerel makamların ortak çıkarlarının korunması ve geliştirilmesi için birliklere üye olma ve uluslararası yerel makamlar birliklerine katılma hakkını tanıyacaktır. 3 — Yerel makamlar, kanunla muhtemelen öngörülen şartlar dahilinde, başka devletlerin yerel makamlarıyla işbirliği yapabilirler.
Madde 11 Özerk Yerel Yönetimlerin Yasal Korunması
Yerel yönetimler kendi yetkilerinin serbestçe kullanımı ile anayasa veya ulusal mevzuat tarafından belirlenmiş olan özerk yönetim ilkelerine riayetin sağlanması amacıyla yargı yolu na başvurma hakkına sahip olacaklardır.
II. BÖLÜM Muhtelif Hükümler
Madde 12 Yükümlülükler
1- Her Akit Taraf, bu Şart’ın I. Bölümündeki paragraflardan en az 10 tanesi aşağı- dakilerin arasından seçilmek üzere en az 20 paragrafı ile kendisini bağlı kabul etmeyi taahhüd edecektir:
Yürütme ve İdare Bölümü Sayfa : 4
paragraf 1 ve 2, paragraf 1, 2 ve 4,
paragraf 1, paragraf 2, paragraf 1, 2 ve 3,
3 Ekim 1992 — Sayı : 21364 RESMÎ GAZETE Sayfa : 5
2-Sözleşmeye taraf olan her Devlet onay, kabul veya tasvip belgesini tevdi ederken, bu Maddenin 1. paragraf hükümlerine uygun olarak seçtiği paragrafları Avrupa Konseyi Ge nel Sekreterine bildirecektir.
3-Herhangi bir Taraf Devlet, bu Maddenin 1. paragrafı hükümlerine göre Sözleş menin henüz kabul etmemiş olduğu herhangi bir paragrafıyla veya paragraflarıyla kendini bağlı addedeceğini daha sonraki herhangi bir tarihte Genel Sekretere bildirebilir.
Sonradan kabul edilen bu tür yükümlülükler, böylece bildirimde bulunan Âkit Tarafın onay, kabul veya tasvip işleminin ayrılmaz bir parçası addedilecek ve Genel Sekreterin bildiri mi aldığı tarihten sonra geçecek üç aylık süreyi izleyen ayın ilk gününden başlamak üzere aynı etkiyi taşıyacaktır.
Madde 13 Bu Şart’ın Kapsayacağı Makamlar
İşbu Şart’ta yer alan özerk yerel yönetim ilkeleri Âkit Tarafın ülkesinde mevcut bulu nan yerel makamların tüm kategorileri için uygulanır. Bununla beraber herbir Âkit Taraf, onay, kabul veya tasvip belgesini sunarken, bu Şart’ın yerel veya bölgesel makamların sadece hangi kategorileri için uygulanmasını öngördüğünü veya uygulama dışında bırakmayı öngördüğü kategorileri belirleyebilir. Avrupa Konseyi Genel Sekreterine daha sonra yapabileceği bildi rimlerle, yukarıdakilerden başka yerel veya bölgesel makam kategorilerini de Şart’ın kapsa mına dahil edebilir.
Madde 14 Bilgi Sağlanması
Her Âkit Taraf bu Şart’ın hükümlerine uygunluk sağlamak amacıyla kabul ettiği mev zuat hükümleriyle aldığı öteki önlemler konusuna ilişkin tüm bilgiyi Avrupa Konseyi Genel Sekreterine iletecektir.
3. BÖLÜM Madde 15
imza, Onay ve Yürürlüğe Girme
1-Bu Şart Avrupa Konseyi üyesi tüm ülkelerin imzasına açık olacaktır. Onay, kabul veya tasvip işlemine tabi olacaktır. Onay, kabul veya tasvip belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreterine tevdi edilecektir.
2-Bu Şart Avrupa Konseyi üyesi ülkelerden dördünün bu Şart’la bağlı olmayı kabul ettiklerini yukarıdaki paragraf hükümlerine uygun olarak daha sonra bildirmelerinden itiba ren geçecek üç aylık süreyi izleyen ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
3-Bu Şart’la bağlı olmayı kabul edeceğini daha sonra beyan eden herhangi bir üye Devlet bakımından, bu Şart onay, kabul veya tasvip belgesinin tevdi tarihinden sonra geçecek üç aylık bir süreyi izleyen ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
Madde 16 Topraklara ilişkin Hüküm
1-Herhangi bir Devlet, imzalama sırasında veya onay, kabul veya tasvip belgesini tevdi ederken bu Şart’ın uygulanacağı toprak ya da toprakları belirleyebilir.
2-Herhangi bir Devlet daha sonraki herhangi bir tarihte yapacağı ve Avrupa Konse yi Genel Sekreteri’ne muhatap bir beyanla, bu Şart’ın uygulanma alanım beyanda belirleyece ği başka herhangi bir toprağı teşmil edebilir. Şart, bu tür topraklar için, bu beyanın Genel Sekreterin eline geçtiği tarihten sonra geçecek 3 aylık süreyi izleyen ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
3-Yukarıdaki iki paragraf çerçevesinde yapılan herhangi bir beyan, bu beyanda be lirlenen herhangi bir toprak bakımından, Genel Sekretere hitaben yapılacak bir bildirim ile geri çekilebilir. Bu geri çekme, Genel Sekreterin bu bildirimi aldığı tarihten sonra geçecek altı aylık süreyi izleyen ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
Yürütme ve idare Bölümü Sayfa : 5
Sayfa : 6 RESMİ GAZETE 3 Ekim 1992 — Sayı : 21364