TÜRKİYE’DE MÜZECİLİK ORYANTALİZM DOKULARI VE ÇAĞDAŞLIK DENGEDE
Tarihi Yapıların Araladığı Kapılarda: Osman Hamdi Bey Projesi
Sivas Atatürk ve Kongre Müzesi’nde Türkiye’ye müzeciliği getiren isim Osman Hamdi Bey’in Odası’nın büyük açılışı 15 Aralık 2023 tarihinde gerçekleştirilecek.
Sivas Atatürk ve Kongre Müzesi’nde; Osman Hamdi Bey Odası “Kemahlıoğlu Özel Koleksiyonu” adı altında, Caner Kemahlıoğlu Müze bünyesinde “Türkiye’ye Müzeciliği Getiren İsim” aynı zamanda ressam ve arkeolog olan Osman Hamdi Bey ile ilgili lansman açılışı tek eserle 6 Haziran 2023’te gerçekleştirilmişti.
Küratörlüğü Caner Kemahlıoğlu tarafından yürütülen proje Sivas kentinin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Valiliği tarafından da desteklenmektedir.
6 Haziran’da ki açılışta Osman Hamdi Bey’in en önemli ve ünlü tablolarından “Kaplumbağalı Adam yani Kaplumbağa Terbiyecisi” ismini de taşıyan eserine yeni bir yorumda bulunarak eserin ve panoların müzeye yerleşimlerini de tamamlamıştır. 15 Aralık 2023 tarihinde, Kemahlıoğlu Özel Koleksiyonu bünyesinde sanat izleyicisiyle buluşacak sanatçılar ve eserleri:
Muhammet Hızır Yüksel – “İlahiyatçı’ya Yeni Yorum”, Metin Aykanat – “Silah Taciri’ne Yeni Yorum”, Ali Rıza Kanaç – “Şehzade Türbesinde Derviş’e Yeni Yorum”, Özgür Boran Gültekin – “İlahiyatçı’nın Rahlesi”, Şerife Meral Eşmeler – “Yeşil Cami’de Kur’an Dersi” & “Şehzade Türbesinde Derviş” Eserlerine “Kalsedon Taşı Üzerine Yeni Yorum”, Onur Kavas – “Kaplumbağa Terbiyecisi”, “İzzettin Keykavus” ve “Kur’an Okuyan Kız” Çinileri, Dilara Nur Kahraman – “Özel Tasarımı”, Buse Akdoğan – Sivas’ın İlk Müzesi Buruciye Medresesi, Büşra Meydan – “Kur’an Okuyan Kız”, Deniz Serkan Özcan – “Pembe Başlıklı Kız”, Günsu Saraçoğlu – “Deve Kuşu Yumurtası Üzerine İki Müzisyen Kız”, Fadime Yıldırım – “Özgün Posta Pulları”, Erdoğan Paksoy – “Geleceği Terbiyecisi”, Melih Can – “Ab-ı Hayat Çeşmesi” ve Ayşegül Baş – “Kauçuk Yaprak Üzerine Kur’an Okuyan Hoca Yorumu”.
Mekânların Tarihi Dokusunda, Tarihe Pencere Aralamak
Osman Hamdi Bey’in müzeci yönünün ülkemiz adına katmış olduğu değerlerden de yola çıkarak, sergi yerlerinin geçmişten kalma bir mekân, tarihi bir müze olmasını belirten Kemahlıoğlu, Sivas şehrinin önemli tarihi yapılarında koleksiyon hazırlıklarına başladığını belirtti. Programın paralelinde tarihi mekân araştırmaları ve görüşmeleri de devam etmektedir. Şehri farklı bakış açılarıyla değerlendiren Kemahlıoğlu, koleksiyonda tercih edilen mekânlarda insanların mekânlara olan etkisini de bir yandan sorguluyor. Yeni ve farklı bir bakış açısıyla koleksiyon sanatçılarından bazıları ile görüşen Kemahlıoğlu, “Eğer Osman Hamdi Bey Sivaslı Bir Ressam Olsaydı” başlığından ilhamla eserlere bu paralelde yaklaşırlarken kentin tarihi yapılarını ve öykülerini keşfederken diğer yoldan da Osmanlı’nın ve Batının orijinalliğini de koruyarak yeni halleri üzerine durulduğunu açıkladı.
Küratör Kemahlıoğlu… Peki! Ya Bienal Atmosferinde Olursa?
Kent açısından önemli bir kültürel kazanım taşıması bağlamında hem bu tarz projeler ve sergilerle tarihi yaşantısına da değinilmiş duruyor. Özellikle birden çok tarihi yapı ve benzer çizgide sergi mekânlarını belirlemek işin en heyecan verici yanı. Anadolu’nun çok anlamlı ve katmanlı yapılarını araştırmak hiç bitmiyordu. Özellikle Sivas kentinin tarihi mekân ve yapılarında her bir sergi sürecinde sanatseverlere de izleyicilere de yeni bir şeyler sunmak hedeflenen ana noktalardandır. Kentin yapıları ile kurulan bağ arasında sanatsal bir süreci de işin içerisine kattığımızda yapılara farklı bir ahenk de katmaktadır. Bienal atmosferi yaratma yolunda ise farklı birçok yapının projenin ilerleyişine dâhil edilmesi sonucunda oluşabilecek bir yol olacaktır.
4 Eylül 1881 tarihinde Müze-i Hümayun Müdürlüğüne atanan ve Türk Müzecilerinin dönemini başlatan Osman Hamdi Bey’in Vilayet Müzelerine önem verilmesi isteği doğrultusunda Sivas’ta müzecilik fikri erken gelişmiştir. Bu bilgilerin temelinden yola çıkılarak Sivas Atatürk ve Kongre Müzesi serginin gerçekleşeceği mekânlardan biri olup, uzun soluklu kolektif bir birikim alanını temsil ederken, sanatsal bir serüvene de kapılarını açıyor.
Küratör Kemahlıoğlu ve projede yer alan tüm sanatçılar Cumhuriyetin 100.Yılı’nda böyle bir projede bir arada çalışmaktan onur duyduklarını belirttiler. 15 Aralık 2023’te bu özel koleksiyonun açılışına Cumhuriyet Sergisi ile de katkı sağladılar.