– Günümüz literatüründe gençliğin tanımı…
– Kuşaklar ne demek?
Geleneksel Kuşak (1923-1945)
Bebek Patlaması Kuşağı (1946-1964)
X Kuşağı (1965-1979)
Y Kuşağı (1980-1999)
Z Kuşağı (2000-…)
‘Alet çalışır el övünür’ sözünü yabana atmayalım. Günümüz dünyasında insan gücünün büyük oranda rafa kaldırılması planlansa da; iş dünyasının en kıymetli varlığı halen genç ve nitelikli insan kaynağıdır.
2020’li yıllarda ülke gündemimizin en ön sıralarına genç ve nitelikli insan kaynağının son temsilcisi ‘Z Kuşağı’ kavramı damga vurmuştur.
Kuşak Kuramının temeli, özellikle 20’nci yüzyılın sonu ve 21’inci yüzyılın başında Batılı sosyal bilimciler tarafından ortaya konuldu. Bineaneleyh, şu an hayatta olan beş ana kuşak yukarıda sıralanarak belirtildiği gibidir.
Günümüz Z Kuşağı 2000 sonrası olmakla birlikte; 1990’lı yılların ortalarında dünyaya gelmiş Y Kuşağı mensuplarını da, 2000 sonrası doğumlularla aynı kriterler bağlamında ele almak mümkündür.
Tüm dünyada eşit şartlarda kullanılan dijital dünya tarafından özellikleri şekillendirilen Z Kuşağını tanımlamak adına genel anlamda bazı gerçekleri ortaya koymaktadır. Bu konuyla ilgili Evrim Kuran’ın ‘Z Bir Kuşağı Anlamak’ adlı çalışması ile bu kitabın arka plan çalışmasını meydana getiren saha araştırma çalışmalarında Z Kuşağını anlayabilmek adına ortaya konan değerli çalışmalardan biridir.
Bu kuşağın belirgin özelliklerinden en önemlisi ise fiziksel olarak var olan her şeyin dijital dünyada karşılığı olmasını bekleyen, kısacası fijitalleşmeye oldukça önem veren bir kuşaktır diyebiliriz.
Bu düşünceyi formüle edersek; ‘Fijital: Fijital+Dijital’ diyebiliriz. Yani bu kuşak ilgi duyduğu konuları Google’de araştıran, kendi modelini kendisi tasarlayan kuşağımızdır. Küresel ve yerel büyük ekonomik kriz iklimlerinin ortasında doğan, devamında Koronavirüs salgınını yaşayan bu gençlik yaşadığı bu deneyimlerin tesiriyle oldukça gerçekçi ve maddiyatçı bir karakter özelliği ortaya koymaktadır.
Z Kuşağı, dijital platformlar sayesinde ilgi duyduğu konularda kendi kendini çok rahat bir tempoda eğitebilen, her şeyi kendisinin yapabileceği özgüveni olan bir kişiliğe sahiptir.
İş dünyamızın Z Kuşağını iş ortamına adapte edebilmesi, aynı zamanda kendi şartlarını Z Kuşağına göre uyarlayabilmesi oldukça önem arz etmektedir. Bunu uyarlarken şu huşulara dikkat edilmesi gerektiği kanaatindeyim.
- Gençlerimize kolay ulaşılacak alan elbette sosyal medya ve dijital ortamlardır.
- Dijital araçlar ise iş ilanları, tanıtıcı video vb’leridir.
- Kariyer fuarları katılımcılara sunulan en bariz, yararlı örneklerdir.
- Küresel ölçekte yapılan araştırmalar sonucunda ise ülke iş gücünün 3/1’ini serbest çalışanlar teşkil etmektedir.
Günümüzde çalışan gençlerin sorumluluk bilincini artırmak ve daha verimli çalışabilmeleri sağlamak için iş verenlerimizin de atacağı bazı adımlar vardır.
- Z Kuşağı gençlerimizi kalıplaşmış iş saati ve klasik ofislerde çalışmaya ikna etmek oldukça zor olacaktır. Bu nedenle alınacak önlemlerin başında şirketlerin uzaktan çalışmayı destekleyecek ve esnek mesai saatleri sunan modelleri ortaya koymak sanırım zorunlu hale gelecektir.
- Bu konuyla ilgili yapılan araştırmalar sonuç itibarı ile gençlerin, yargılayan ve buyuran değil anlamaya ve rehberlik etmeye gayret eden yöneticiler beklediğini göstermektedir.
- Bir başka önemli hususta gençlerin diğer kuşakları daha iyi anlayabilmelerini sağlamaktır. Z Kuşağı zayıf bir karakter sergilediği gözlemlenmiş olup; bu gençlerin iş ortamında birbirlerinden beklentilerini paylaştıkları etkinlikler tertiplenmesi, Z Kuşağının empati eksikliğini telafi edebilme adına yararlı olacaktır.
- Z Kuşağı gençleri, eğitim konusunda ise çok sorgulayıcı ve fark yaratılmasını isteyen bir bakış açısına sahiptir. Bu kuşağın mikro öğrenme gibi yeni nesil eğitim modellerinin kurum eğitim programlarına girmesi zorunlu olacaktır.
- Z Kuşağı maddiyatçı bir anlayışa sahiptir. Bu nedenle dolgun ücret bu gençlerimizi celbedecektir. Bunun dışında sosyal ve yan haklar da yararlı olacaktır.
- Z Kuşağının ‘Kişiselleştirme İhtiyacı’ gençlerin kariyer yollarını belirlerken işverenlerden öncelikli beklentileri de kendilerine özel kariyer planları oluşturmasını isteyeceklerdir. Bu nokta da şirketlerin ve yöneticilerinin imdadına ise; ‘Veri Bilimi ‘ koşacaktır.
Bu vesile ile idrak edeceğimiz yeni yılda, ‘sevgi ve barışın hakim olduğu, akan mazlum kanların son bulduğu bir dünya özlemiyle; sağlıklı, huzurlu, mutlu ve başarılı yepyeni bir yıl’ dilerim.