- KÜLTÜR VE MEDENİYETLER BAŞŞEHRİ İSTANBUL HAKKINDA NELER BİLİYORUZ?
İstanbul, Marmara Bölgemizde yer alan, Ekonomik, tarihî ve sosyo-kültürel açıdan önde gelen, iktisadi büyüklük açısından dünyada 34. sırada yer alan. Nüfuslarına göre şehirler listesinde belediye sınırları göz önüne alınarak yapılan sıralamaya göre Türkiye ve Avrupa’da birinci, şairlerimizin dizelerine renk katan, dünyada ise altıncı sırada yer alan, üç imparatorluğa (Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğuna…) başkent; Yüce Peygamberimizin ise methine mazhar olmuş, etrafı denizle çevrili yarımada üzerinde kurulu 39 ilçesi ve büyükşehir belediyesi ile birlikte toplam 40 belediyesi bulunan kadim bir şehrimizdir.
- Avrupa’daki bölümüne Avrupa Yakası (Rumeli Yakası), Asya’daki bölümüne ise Anadolu Yakası olarak adlandırılır. Asya kıtasını Avrupa kıtasına bağlayan ayrı bir özelliğe sahiptir
Dünyanın en eski şehirlerinden biri olan İstanbul, 330-395 yılları arasında Roma İmparatorluğu, 395-1204 yılları arasında Bizans İmparatorluğu, 1204-1261 yılları arasında Latin İmparatorluğu,1261-1453 yılları arasında tekrar Bizans İmparatorluğu ve son olarak 1453-1922 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu’na başkentlik yaptı. Ayrıca İstanbul, Hilâfetin Osmanlı İmparatorluğu’na geçtiği 1517’den kaldırıldığı 1924’e kadar İslam dünyasının da merkezi konumunda idi. Cumhuriyet dönemi öncesinde egemenliği altında olduğu devletlere yüzlerce yıl başkentlik yapan İstanbul, 13 Ekim 1923 tarihinde başkentin Ankara’ya taşınmasıyla bu özelliğini yitirmiş; ancak ülkenin ticaret, sanayi, ulaşım, turizm, eğitim, kültür ve sanat merkezi olmaya devam etmiştir.
Karadeniz ile Marmara Denizi’ni bağlayan ve Asya ile Avrupa’yı ayıran İstanbul Boğazı’na ev sahipliği yapması nedeniyle, İstanbul’un jeopolitik önemi de oldukça yüksektir. Riva, Kağıthane ve Alibey dereleri başlıca akarsularıdır. İstanbul, az engebelidir ve en yüksek noktası Kartal ilçesindeki Aydos Tepesi’dir. Konunun uzmanları, İstanbul’un ilk karı Aydos tepesine, sonra Beylikdüzü’ne ve sonra da şehir merkezine yağar derler.
Şehir çağlar boyunca farklı uygarlık ve kültürlere ev sahipliği yapmış, yüzyıllar boyu çeşitli din, dil ve ırktan insanların bir arada yaşadığı kozmopolit ve metropolit yapısını korumuş ve tarihsel süreçte eşsiz bir mozaik hâlini almıştır. Uzun zaman dilimleri boyunca her alanda merkez olmayı ve iktidarda kalmayı başaran dünyadaki ender yerleşim yerlerinden biri olan İstanbul geçmişten günümüze bir dünya başkentidir.
Zamanla giderek küçülen Bizans; Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1391’den sonra kuşatılmaya başlandı; en sonunda 29 Mayıs 1453’te Osmanlı İmparatorluğu’nun himayesine geçti. İstanbul’un fethi, Dünya tarihinde Orta Çağ’ın sonunu simgelemektedir. Bu dönem 1453-1923 yılları arasını kapsar. 29 Mayıs 1453’te; Osmanlı Padişahı II. Mehmed’in 53 gün süren kuşatması sonrasında; İstanbul Osmanlı’nın 4. ve son başkenti oldu.
- İstanbul, 14 Eylül 1509’daki İstanbul Depremi sonrasında (8 şiddetinde olduğu ileri sürülmektedir…); 45 gün süren artçı sarsıntılarla binlerce bina yıkıldı ve birçok insan yaşamını kaybetti. 18 Ağustos depremi ise en son yaşanan büyük deprem olarak tarih sayfalarımıza kaydedildi.
İstanbul, 1984 yılında çıkarılan 2972 sayılı kanun ve 195 sayılı kanun hükmünde kararname sonucu Ankara ve İzmir ile birlikte büyükşehir unvanı kazandı. Kentin ortasındaki İstanbul Boğazı ise bu iki kıtayı birleştirir. Boğazdaki Fatih Sultan Mehmet, 15 Temmuz Şehitler ve Yavuz Sultan Selim Köprüleri kentin iki yakasını birbirine bağlar. İstanbul ilinin yüzölçümü 5.461 km2’dir. Şehirdeki en yüksek üç nokta sırasıyla 537 metrelik Aydos Tepesi, 438 metrelik Kayış Dağı, 442 metrelik Alemdağ’dır. İstanbul, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde bulunmaktadır. İstanbul’a, yaklaşık 20 km güneyde bulunan Kuzey Anadolu Fay Hattı, Kuzey Anadolu’dan başlayarak Ege Denizi’ne kadar uzanır. İki tektonik plaka olan Avrasya ve Afrika birbirlerini iterler ve buda fayın hareket etmesine sebep olur. Bu fay hattı nedeniyle bölgede tarih boyunca çok şiddetli depremler meydana gelmiştir. 1509 yılında meydana gelen Büyük İstanbul Depremi bunun en büyük örneğidir. Bu deprem İstanbul’da, 100 caminin yıkılmasına ve 10 bin insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur. 1766 yılındaki depremde ise, Topkapı Sarayı, Ayasofya, Eyüp Sultan Camii ve Kapalıçarşı gibi yapılar büyük hasar aldı. 1999 Gölcük depreminde de 18 bin insan ölmüş ve birçok insan da evsiz kalmıştır. Sismolojistler, 2025 yılından önce 7 büyüklüğünde bir depremin olabileceğini belirtmektedirler.
- Sağlıklı ve huzurlu günler dileğimle…