Çolpan Yıldızı…
İnsanoğlu gökyüzüne baktığında ilk gördüğü Güneşi kendine tanrı saymış, gece ortaya çıkan gecesini aydınlatan Ay’ı görünce ona da tapmış. Gökyüzü gözlemlerine önem veren Türkler yaşamlarını yıldızların hareketlerini takip ederek şekillendirmişlerdir. Çobanların güneş doğmadan önce veya battıktan sonra gördüğü yıldıza Çolpan veya Çoban Yıldızı demişlerdir. Çobanların yön bulmasını sağlayan Çolpan; ‘Türk, Altay, Moğol ve Buryat’ mitolojilerinde Gezegenler Tanrısı sayılırdı.
Türkler Çolpan veya Çoban Yıldızı derken bu gezegene ‘Araplar Zühre, Romalılar Venüs’ demişlerdir.
Venüs Gezegeni büyüklüğü açısından Dünya’ya benzerlik gösterdiğinden Dünya ile kardeş gezegen veya dünyanın ikizi olarak ta bilinmektedir. Gökyüzünde Güneş‘e yakın konumda bulunduğundan ve yörüngesi Dünya’nınkine göre Güneş’e daha yakın olduğundan, yeryüzünden sadece Güneş doğmadan önce veya battıktan sonra görülebilir. Bu yüzden Venüs, ‘Akşam Yıldızı, Sabah Yıldızı veya Tan Yıldızı’ olarak da isimlendirilir. Çoban Yıldızı da denmektedir. Görülebildiği zamanlar, gökyüzündeki en parlak cisim olarak dikkat çeker. Güneşe uzaklık bakımından ikinci sıradaki, sıcaklık bakımından ilk sıradaki gezegenin atmosferi güneş ışınlarının dışarı çıkmasına izin vermemesinden en sıcak gezen olmasını sağlamıştır. Güneş etrafındaki dönüşü 224.7 Dünya güne denktir.
Venüs gezegeni; ‘Ay, Güneş, Merkür, Mars, Jüpiter ve Satürn’ ile birlikte gökyüzündeki görünür hareketlerinin diğer yıldızlardan farklılığıyla tanınan yedi gök cisminden biri olarak tarihî çağlardan beri bilinmektedir. MÖ 7. yüzyıla ait olduğu düşünülen Ammisaduka tabletinde Babillilerin MÖ 1700-1400 yılları arasında yaptıkları Venüs gözlemlerinden bahsedilir.
Antik Yunan’da sabahyıldızı olarak görüldüğünde “Phosphorus”, akşam yıldızı olarak görüldüğünde ise “Hesperus” olmak üzere iki ayrı ad taşımaktaydı. Roma imparatorluğu zamanında bu gezegen, güzellik tanrıçası Venüs ile özdeşleştirilip adına yapılan tapınaklarda kendisine tapınılmıştır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan ismi de buradan gelmektedir. Eski Mezopotamya (Sümer, Akad, Babil, Keldani uygarlıkları), Orta ve Güney Amerika (Maya, Aztek, İnka toplumları) ve Uzak Doğu (Çin, Japonya, Kore) kültürlerinde de Venüs gezegeninin önemli bir yeri olmuştur.
Çolpan Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’in 240 km doğusunda Tanrı Dağlarının eteğinde Issık Göl yakınlarıdaki şehrin de adıdır. Çolpan Ata adıyla ünlü şehir Türk tarihine de ev sahipliği yapmaktadır. Kıyıdan uzakta batık köy Çengu -Kızıl Vadi- Antik Usun Devleti başkenti (milattan önce ikinci yüzyıl) olduğu tahmin edilir. 1922 yılında kurulmuş olan Çolpan Ata, 1975 yılından sonra şehir konumundadır Çolpan-Ata kent girişinde 42 hektar alanda kurulu Çolpan-Ata Petroglif Açık Hava Müzesi yer alıyor. Açık Hava Müzesi’nde üzerinde 30 santimetre ila 3 metre büyüklüğünde resimlerin yer aldığı yüzlerce kaya bulunuyor. Yeryüzünün en eski sanat eserleri olarak kabul edilen Petroglifler, kaya yüzeyine çizilmiş resimler anlamına geliyor.
Çolpan ile yola çıktık. Çolpan Ata’da tarihimizin tanıklığını yaptık. Gezmek görmek ve okumak hepimizin rehberi olsun.
Sağlıcakla kalın…